ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΓΥΡΗ
Για τις μέλισσες, που μεταφέρουν τη γύρη από λουλούδι σε λουλούδι γονιμοποιώντας τα φυτά κι εξασφαλίζοντας για μας το 80% των τροφίμων, η γύρη είναι τροφή. Συγκεκριμένα είναι πηγή κυρίως πρωτεϊνών, αλλά και λιπιδίων, βιταμινών και μετάλλων. Όμως η γύρη ενός είδους φυτού και μόνο, δεν περιέχει όλα τα απαραίτητα αμινοξέα και συστατικά που χρειάζονται οι μέλισσες, γι’ αυτό είναι αναγκαίο να τρέφονται με γύρη από όσο το δυνατόν μεγαλύτερη ποικιλία φυτών. Το ίδιο ισχύει και για τον άνθρωπο που χρησιμοποιεί τη γύρη στη διατροφή του.
Πως φτάνει σε μας:
Οι κόκκοι της γύρης από τα λουλούδια, μαζεύονται σε μπαλάκι από τη μέλισσα που προσθέτει λίγο νέκταρ για καλύτερη συνοχή (και μαζί του προβιοτικούς μικροοργανισμούς) και το τοποθετεί στο «καλαθάκι» της γύρης, στο τρίτο ζεύγος ποδιών της. Όταν γεμίσει το καλαθάκι της, η μέλισσα το πηγαίνει στην κυψέλη όπου θα αποθηκευτεί στην κηρήθρα, εκτός κι αν της το «κλέψει» ο μελισσοκόμος που έχει τοποθετήσει στην είσοδο της κυψέλης ειδική γυρεοπαγίδα.
Η γύρη που συλλέγεται με τη γυρεοπαγίδα στη συνέχεια κοσκινίζεται με ειδικό διαλογέα για να αφαιρεθούν τυχόν ξένα σώματα και καταψύχεται απευθείας στους -18ο C, ή αποξηραίνεται μερικώς και συντηρείται σε ψύξη (+4ο C).
ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΠΡΟΠΟΛΗ
Η λέξη πρόπολη «πρό+πόλις», σημαίνει το μέσο υπεράσπισης της πόλης των μελισσών. Η μέλισσα την συλλέγει από τους οφθαλμούς των φυτών και την επεξεργάζεται, προσθέτοντας κερί και κάποιες ουσίες που εκκρίνει η ίδια. Το βάμμα πρόπολης που παρασκευάζουμε είναι εκχύλισμα πρόπολης σε ποσοστό 30% σε αιθυλική αλκοόλη. Έχει βακτηριοστατικές και βακτηριοκτόνες ιδιότητες.
Η πρόπολη δεν είναι τροφή για τις μέλισσες. Οι μέλισσες συλλέγουν πρόπολη εδώ κι εκατομμύρια χρόνια για τη χρησιμοποιήσουν ως «σιλικόνη» ή «στόκο» καλύπτοντας ρωγμές και τρύπες, λειαίνοντας επιφάνειες και μειώνοντας το ανοίγματα στη φωλιά τους ώστε να εμποδίσουν την είσοδο εχθρών ή του υπερβολικού κρύου. Τη χρησιμοποιούν επίσης για να απολυμάνουν τα κελιά της κηρήθρας όπου θα μεγαλώσει ο γόνος (τα μωρά τους) και θα αποθηκευτούν το μέλι και η γύρη και στο σφράγισμα των κελιών.
ΠΩΣ ΦΤΑΝΕΙ ΣΕ ΕΜΑΣ
Η πρώτη ύλη της πρόπολης είναι ρητινώδεις εκκρίσεις από τους οφθαλμούς των φυτών κυρίως δέντρων και του φλοιού ορισμένων δέντρων. Οι συλλέκτριες πρόπολης με τα σαγόνια τους μαζεύουν αυτές τις εκκρίσεις αυτές και με τη βοήθεια των δύο πρώτων ζευγών των ποδιών τους τα μεταφέρουν εναλλάξ στα «καλαθάκια» της γύρης στο τρίτο ζεύγος ποδιών. Επιστρέφοντας στην κυψέλη άλλες μέλισσες θα παραλάβουν την πρόπολη και θα προσθέσουν κερί και δικές τους εκκρίσεις και το έτοιμο προϊόν χρησιμοποιείται άμεσα. Ο μελισσοκόμος τοποθετεί ειδική σήτα και αναγκάζει τις μέλισσες να την προπολάρουν ώστε να πάρει καθαρή πρόπολη, την οποία θα διαθέσει είτε ακατέργαστη, είτε σε βάμμα (εκχύλιση σε αιθυλική αλκοόλη).
ΤΙ ΠΕΡΙΕΧΕΙ Η ΠΡΟΠΟΛΗ:
Περισσότερες από 300 διαφορετικές ουσίες ! Η σύνθεσή της ποικίλλει ανάλογα με τη χλωρίδα της περιοχής από την οποία τη συλλέγουν οι μέλισσες.Γενικά η πρόπολη περιέχει τις παρακάτω κατηγορίες ουσιών:
Ρητίνες 45-55% (φλαβονοειδή, φαινολικά οξέα, τερπένια, κ.α.)
Κερί και λιπαρά οξέα 25-35%
Αιθέρια έλαια 10%
Γύρη 5% (πρωτεΐνες, ελεύθερα αμινοξέα)
Άλλες οργανικές ουσίες και μέταλλα 5% (κετόνες, λακτόνες. κινόνες, στεροειδή, βενζοϊκό οξύ και εστέρες, βιταμίνες, σάκχαρα)
ΤΙ ΠΡΟΣΦΕΡΕΙ Η ΠΡΟΠΟΛΗ ΣΤΗΝ ΥΓΕΙΑ:
Η πρόπολη χρησιμοποιείται για δυο χιλιετίες τουλάχιστον από την παραδοσιακή ιατρική πολλών λαών και, πριν μερικές δεκαετίες, ανακαλύφθηκε εκ νέου από τη δυτική ιατρική και κτηνιατρική. Μεταξύ 1980 και 1995 δημοσιεύτηκαν περισσότερα από 350 επιστημονικά άρθρα για τις ευεργετικές δράσεις της πρόπολης από επιστήμονες 31 χωρών. Πλέον δημοσιεύονται περισσότερα από 300 επιστημονικά άρθρα το χρόνο!
Ο άνθρωπος χρησιμοποιεί την πρόπολη για τις παρακάτω ιδιότητες – δράσεις:
Αναισθητικές/αναλγητικές: Για τοπική χρήση σε πληγές, εγκαύματα και ιδίως σε στοματικά έλκη
Αντι- αλλεργικές: Τα φλαβονοειδή της πρόπολης μπλοκάρουν την αλλεργική αντίδραση αναστέλλοντας τη δράση των οξέων που λύουν τα κύτταρα. Ωστόσο, περίπου ένας στους χίλιους ανθρώπους είναι αλλεργικός στην πρόπολη.
Αντιβιοτικές και Αντιμυκητιακές, Αντι- ιικές και ανοσοδιεγερτικές: Γνωστή και ως Ρωσική πενικιλίνη, η πρόπολη έχει δράσεις που δεν περιορίζονται στα βακτήρια αλλά καταπολεμά μύκητες ακόμα και ιούς. Η πρόπολη έχει δοκιμαστεί με μεγάλη επιτυχία στην καταπολέμηση ιώσεων ζώων και ανθρώπου. Άλλες μελέτες δείχνουν ότι ενεργοποιεί το ανοσοποιητικό σύστημα που παράγει περισσότερα αντισώματα.
Αντιφλεγμονώδεις: Σε μια έρευνα που διεξήχθη μεταξύ των καταναλωτών πρόπολης το 1995, σχεδόν το 70% την χρησιμοποιούσε για προβλήματα που είχαν να κάνουν με φλεγμονές (αρθρίτιδα, ρευματισμούς και μυϊκούς πόνους, άσθμα, βρογχίτιδα, έκζεμα και ψωρίαση)
Αντιοξειδωτικές: Η πρόπολη εξουδετερώνει τις ελεύθερες ρίζες που καταστρέφουν τα κύτταρα και τη δομή του DNA προκαλώντας κυτταρικό θάνατο, γήρανση και καρκινογένεση. Η αντιοξειδωτική δράση της πρόπολης είναι πολύ μεγαλύτερη από της βιταμίνης Ε. Είναι γνωστό το πείραμα που διεξήγαγε το 1989 η Σιλεσιανή Ιατρική σχολή της Πολωνίας και το Πανεπιστήμιο της Νότιας Καλιφόρνιας, στο οποίο τα ποντίκια στα οποία έγινε ένεση πρόπολης, πριν και μετά την ακτινοβόληση με ακτίνες γ, επέζησαν και ο αριθμός των λευκοκυττάρων τους επανήλθε στο φυσιολογικό, ενώ τα ποντίκια μάρτυρες (χωρίς προστασία πρόπολης) πέθαναν μέσα σε 12 εβδομάδες.
Αντικαρκινικές. Πολλές μελέτες έχουν γίνει που δείχνουν ότι η πρόπολη έχει αντικαρκινική δράση. Η κλινική του Δρ Οσάμου Μιζουκάμι, στο Τόκιο, επί 35 χρόνια κουράρει ασθενείς με προχωρημένο καρκίνο χρησιμοποιώντας την πρόπολη, ως συμπληρωματική αγωγή, με εξαιρετικά αποτελέσματα όσον αφορά την ποιότητα ζωής των ασθενών, την παράταση του χρόνου επιβίωσης έως και την πλήρη ίαση. Θεωρείται ότι η αντικαρκινική δράση της πρόπολης είναι τόσο προληπτική όσο και θεραπευτική.
Αντιδιαβητική. Φαίνεται ότι η πρόπολη μπορεί να ελέγξει τη γλυκόζη αίματος και να ρυθμίσει το μεταβολισμό της γλυκόζης και των λιπιδίων του αίματος, οδηγώντας σε μείωση της υπεροξείδωσης των λιπιδίων και εξουδετέρωση των ελεύθερων ριζών σε αρουραίους με διαβήτη. (Fulianq Η. και συνεργάτες, 2005)
ΑΝΤΕΝΔΕΙΞΕΙΣ:
Η μόνη αντένδειξη είναι η αλλεργία. Αν εμφανιστούν δυσάρεστα συμπτώματα μετά την λήψη πρόπολης (φαγούρα στο στόμα, εξανθήματα, ναυτία, διάρροια) σταματάμε τη λήψη πρόπολης και συμβουλευόμαστε αλλεργιολόγο. Πιο συνηθισμένη είναι η εξ επαφής αλλεργία από πρόπολη στο δέρμα.
ΔΟΣΟΛΟΓΙΑ:
Εσωτερική χρήση:
Στο απλό κρυολόγημα μια ευρέως διαδεδομένη «συνταγή» είναι το μάσημα ακατέργαστης πρόπολης. Μασάμε ένα μπαλάκι μεγέθους ρεβιθιού μέχρι να πάψει να είναι σαν τσίχλα και να αρχίσει να τρίβεται. Τότε το καταπίνουμε. Αυτό το επαναλαμβάνουμε 2-3 φορές τη μέρα αμέσως μόλις νιώσουμε τραχύ και πονεμένο το λαιμό ή κάψιμο στη μύτη. Συνήθως δύο μέρες αρκούν για να φύγει ο πονόλαιμος αλλά και το συνάχι. Το ίδιο ισχύει για άφτρες, ουλίτιδα κλπ.
Προληπτικά, για να δυναμώσουμε το ανοσοποιητικό μας, μπορούμε να πίνουμε μέσα σε ένα φλιτζανάκι νερό 25-50 σταγόνες εκχύλισμα πρόπολης σε αιθυλική αλκοόλη, μια φορά τη μέρα, την πρώτη βδομάδα κάθε μήνα, τους μήνες των ιώσεων. Αν αρρωστήσουμε παίρνουμε αυτή την ποσότητα 3 φορές την ημέρα, πάντα μισή ώρα πριν το φαγητό.
Για τα παιδιά 3-12 ετών η δόση είναι η μισή. Στα παιδιά που δεν τους αρέσει η γεύση προσθέτουμε τις σταγόνες σε μέλι.
Σε παιδιά κάτω των τριών ετών, εγκύους και θηλάζουσες μητέρες πρέπει να ζητείται η σύμφωνη γνώμη του γιατρού.
Η πρόπολη δε φαίνεται να αλληλεπιδρά αρνητικά με άλλα φάρμακα, (π.χ. έχει αποδειχθεί πειραματικά ότι αυξάνει την αποτελεσματικότητα των αντιβιοτικών) ωστόσο είναι καλό να ενημερώνουμε το γιατρό μας ότι παίρνουμε πρόπολη γιατί ενημερώνεται και ο ίδιος για τα ευεργετικά αποτελέσματά της. Βοηθάμε έτσι να διαδοθεί η χρήση της και να γίνει ευρύτερα αποδεκτή.
Εξωτερική χρήση:
Λίγες σταγόνες βάμματος απευθείας σε σπυράκια ή μικροτραύματα, σε μυρμηγκιές και σε όλες τις ιογενείς δερματικές παθήσεις. Λίγες σταγόνες ανακατεμένες με μια κουταλιά γλυκού μέλι για άφτρες ή εγκαύματα και ακμή.
ΤΙ ΕΙΝΑΙ Ο ΒΑΣΙΛΙΚΟΣ ΠΟΛΤΟΣ
Ο βασιλικός πολτός είναι το αντίστοιχο του μητρικού γάλακτος για τις μέλισσες. Παράγεται από τους υποφαρυγγικούς αδένες που βρίσκονται στο κεφάλι των εργατριών μελισσών και τις πρώτες τρεις μέρες της ζωής τους, στο στάδιο του αυγού, είναι η μοναδική τροφή όλων των μελισσών. Στη συνέχεια οι εργάτριες τρέφονται με μίγμα βασιλικού πολτού, γύρης και μελιού ενώ η βασίλισσα θα συνεχίσει να τρέφεται μόνο με βασιλικό πολτό σε όλη τη διάρκεια της ζωής της.
Ο βασιλικός πολτός είναι που καθορίζει, σε πολύ πρώιμο στάδιο ανάπτυξης, αν η μικροσκοπική προνύμφη θα γίνει βασίλισσα ικανή να γεννά την ημέρα ως και 2000 αυγά (2,5 φορές το βάρος της!) ή στείρα εργάτρια. Επίσης, η βασίλισσα που τρέφεται όλη της τη ζωή μόνο με βασιλικό πολτό ζει έως και 7 χρόνια ενώ η ενήλικη εργάτρια 26 ημέρες ως 4 μήνες.
Ο βασιλικός πολτός που όπως είδαμε είναι μια πλήρης τροφή για τη βασίλισσα μέλισσα είναι μια σύνθετη ουσία. Αποτελείται από 60-70% νερό, 12-15% πρωτεΐνη, 10-16% ζάχαρα (φρουκτόζη, γλυκόζη, σουκρόζη κ.α.), 2-8 % λιπίδια με σπουδαιότερο το 10-υδροξυ-δεκενοϊκό οξύ, ανόργανα άλατα, ένζυμα, ορμόνες (τεστοστερόνη, προγεστερόνη, οιστραδιόλη), 29 αμινοξέα, αντιμικροβιακές ουσίες, βιταμίνες (Α,D,E,K και ιδίως βιταμίνες Β), ακετυλοχολίνη και χοληστερόλη αλλά και μια άλλη στεροειδή ουσία, η δράση της οποίας δεν είναι ακόμη καλά γνωστή.
Όλα τα συστατικά του βασιλικού πολτού δρουν συνεργικά κι εμφανίζουν πληθώρα βιοχημικών ιδιοτήτων και δράσεων.
ΓΙΑΤΙ ΝΑ ΑΓΟΡΑΣΕΤΕ ΒΑΣΙΛΙΚΟ ΠΟΛΤΟ
Χωρίς να αποτελεί μαγικό ελιξίριο, ο βασιλικός πολτός δεν είναι ωστόσο ένα απλό διατροφικό συμπλήρωμα. Ο βασιλικός πολτός έχει θεαματικά αποτελέσματα στην άμυνα (ανοσοποιητικό σύστημα) του οργανισμού του, στη διανοητική και σωματική του τόνωση και ευεξία αλλά και στη λίμπιντο. Αυτά τα οφέλη παρατηρούνται σε έναν υγιή άνθρωπο μετά τις πρώτες 20 ημέρες καθημερινής λήψης βασιλικού πολτού.
Ωστόσο ο βασιλικός πολτός πρωταγωνιστεί σε μια ολοένα και αυξανόμενη σειρά επιστημονικών μελετών για μια πληθώρα παθήσεων.
Σημαντικότατη ευεργετική επίδραση έχει:
Στο λεγόμενο μεταβολικό σύνδρομο (διαβήτης τύπου ΙΙ, υψηλή χοληστερόλη και λιπίδια, καρδιοπάθειες-αγγειοπάθειες, υψηλή αρτηριακή πίεση κλπ) και σε ενδοκρινικές διαταραχές γενικότερα
Σε αυτοάνοσα νοσήματα (ρευματοπάθειες, σκλήρυνση κατά πλάκας, αρθρίτιδες, ψωρίαση, υποθυρεοειδισμός κλπ) και σε αλλεργίες.
Στην εμμηνόπαυση όπου μειώνει τα δυσμενή συμπτώματα λόγω και των ορμονών που περιέχει και προστατεύει από οστεοπόρωση λόγω της παραγωγής κολλαγόνου την οποία προάγει, μαζί πάντα με σωστή διατροφή.
Δίνει υγεία και νεανική όψη στο δέρμα (αύξηση παραγωγής κολλαγόνου).
Σε νευροεκφυλιστικές και νευρολογικές παθήσεις ακόμα και τραυματισμούς γιατί προάγει την αναγέννηση των νευρικών κυττάρων και τα προστατεύει.
Ενδεικτικά αναφέρουμε μία αλφαβητική λίστα με ασθένειες ή δυσμενείς καταστάσεις στις οποίες έχει ανακοινωθεί επιστημονικά ότι έχει ευεργετική δράση ή ακόμα και θεραπευτική αξία :
αλλεργίες, αναιμία, ανικανότητα, άσθμα, αρθρίτιδες, αρτηριοσκλήρυνση, ασθένειες του ήπατος, ασθενική μνήμη, αϋπνία, αυτοάνοσα νοσήματα, διαβήτης και γενικότερα διαταραχές του ενδοκρινικού συστήματος και ορμονικές δυσλειτουργίες, διανοητική κόπωση, διάφορα είδη καρκίνου, έλεγχος βάρους (παχυσαρκία), έκζεμα, εκφυλιστικές νόσοι, έλκη, εμμηνόπαυση, ιογενείς και βακτηριακές μολύνσεις, καθυστέρηση ανάπτυξης, κατάθλιψη, κηλίδες και ρυτίδες δέρματος κρίσεις πανικού ή ανησυχίας, νεφρική ανεπάρκεια, νευροεκφυλιστικές νόσοι και τραυματισμοί του κεντρικού νευρικού συστήματος και των νεύρων, μολύνσεις της κύστης μονοπυρήνωση, οστεοπόρωση, ουλίτιδα, στειρότητα, στεφανιαία νόσος, υπογονιμότητα, υποσιτισμός, υψηλή χοληστερόλη και λιπίδια αίματος, φλεγμονές, χρόνια δυσκοιλιότητα, χαμηλή πίεση αίματος αλλά και υπέρταση, χρόνια κόπωση.
ΑΝΤΕΝΔΕΙΞΗΣ
Εκτός από την περίπτωση που κάποιος εμφανίζει αλλεργία στον βασιλικό πολτό, δεν έχουν καταγραφεί ανεπιθύμητες επιδράσεις για τη συνιστώμενη δόση. Αν εμφανιστούν δυσάρεστα συμπτώματα μετά την κατανάλωση βασιλικού πολτού (φαγούρα στο στόμα, εξανθήματα, ναυτία, διάρροια) σταματάμε τη λήψη βασιλικού πολτού και συμβουλευόμαστε αλλεργιολόγο.
Η χρήση του σε εγκύους και θηλάζουσες μητέρες και σε βρέφη και νήπια κάτω των τριών ετών, καλό είναι να γίνεται με τη σύμφωνη γνώμη γιατρού. Τέλος, από ορισμένους συνιστάται να αποφεύγεται η χρήση του σε ορμονοεξαρτώμενους καρκίνους.
ΓΕΥΣΗ-ΧΡΩΜΑ
Ο βασιλικός πολτός έχει χρώμα υπόλευκο ως υποκίτρινο, όψη υγρή και λαμπερή και ελαφρά κρεμώδη σύσταση. Η γεύση του είναι έντονα ξινή και καίει στο φάρυγγα λόγο του χαμηλού ph.
ΤΡΟΠΟΣ ΧΡΗΣΗΣ – ΔΟΣΟΛΟΓΙΑ-ΔΙΑΤΗΡΗΣΗ
Ο βασιλικός πολτός είναι ένα ευαίσθητο προϊόν επειδή περιέχει ένζυμα και ορμόνες. Όταν έρθει σ’επαφή με το οξυγόνο και το φως, υφίσταται ταχύτατη διάσπαση. Γι’αυτό, αμέσως μετά τη συλλογή του πρέπει να συσκευάζεται γρήγορα και ν’αποθηκεύεται σε κατάλληλο περιβάλλον
Η συσκευασία γίνεται σε γυάλινους η πλαστικους αεροστεγής περιέκτες που σφραγίζονται καλά για να προστατευτεί το προϊόν από τον αερα και την υγρασία. Τα δοχεία κλείνονται μ’ ένα μη μεταλλικό καπάκι. Τα οξέα του πολτού αντιδρούν με το μέταλλο και το προϊόν αλλοιώνεται.
Συντηρούμε τον πολτό στην κατάψυξη (-18ο C) και διατηρούμε στο ψυγείο το βαζάκι (συνήθως 10 γραμμαρίων) που καταναλώνουμε.
Δεν χρησιμοποιούμε μεταλλικό κουτάλι αλλά πλαστικό. Υπάρχουν ειδικά κουταλάκια για βασιλικό πολτό που παρέχονται μαζί με το βαζάκι και δρουν και δοσομετρικά. Η συνηθισμένη δόση κυμαίνεται από ¼ του γραμμαρίου ως ένα γραμμάριο, ανάλογα με το σωματικό βάρος και τις ανάγκες του ενήλικα και η λήψη του πολτού πρέπει να είναι καθημερινή για 3-4 μήνες. Σε ορισμένες περιπτώσεις ο γιατρός μπορεί να συστήσει μεγαλύτερη δόση. Ένα παιδί πέντε χρονών καλύπτεται με το παραπάνω με 1/8 του γραμμαρίου ( 125 mg) εκτός αν ο γιατρός συστήσει περισσότερο.
Παίρνουμε τον πολτό το πρωί νηστικοί. Μπορούμε, αν δε μας αρέσει η γεύση του, να τον προσθέσουμε σε ένα κουταλάκι με μέλι.
Αποφεύγουμε να αγοράζουμε μίγματα μελιού με βασιλικό πολτό. Το σωστό είναι να κάνουμε εμείς την ανάμιξη και να ξέρουμε τι και πόσο έχουμε βάλει.
ΠΗΓΕΣ – ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Τα παραπάνω κείμενα στηρίζονται σε βιβλιογραφία και αναρτήσεις από τους παρακάτω
www.omse.gr (Ομοσπονδια Μελισσοκομικων Συλλογων Ελλαδος)
«ΠΑΡΑΓΩΓΗ, ΧΗΜΙΚΗ ΣΥΣΤΑΣΗ & ΧΡΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΙΚΟΥ ΠΟΛΤΟΥ ΤΩΝ ΜΕΛΙΣΣΩΝ»
κ.Ανδρεας Θρασυβουλου, Τσαλιμαλμα Ευθυμια, Εργαστήριο Μελισσοκομίας –Σηροτροφίας Σχολή Γεωπονίας Α.Π.Θ
«Η ΣΠΟΥΔΑΙΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΠΡΟΠΟΛΗΣ ΣΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ»
Πτυχιακή εργασία Μαρίνα Καμενάκη & Άννα Οικονόμου, ΤΕΙ Θεσσαλονίκης Σχολή Επαγγελμάτων υγείας και Πρόνοιας Τμήμα Αισθητικής και Κοσμητολογίας, Θεσσαλονίκη 2015
«ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΔΡΑΣΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΜΕΛΙΩΝ ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΠΡΟΠΟΛΗΣ»
Τανακάκη Χ. & Δήμου Μ. & Θρασυβούλου Α., Α Πανελλήνιο Συνέδριο Επαγγελματικής Μελισσοκομίας, αλεξανδρούπολη 7-8 Νοεμβρίου 2015
Βρείτε στο blog μας αναλυτικά άρθρα με λεπτομέρειες για το βασιλικό πολτό, τη γύρη, τη πρόπολη, τη κεραλοιφή και το μέλι από το Μελίδωρον!
Προσφορά Μελίδωρον!