Γλυκαιμικός δείκτης και Ελληνικό Μέλι

Γλυκαιμικός Δείκτης και Ελληνικό Μέλι

Ο άνθρωπος χρησιμοποιεί το μέλι στη διατροφή του εδώ και χιλιάδες χρόνια. Ειδικότερα, οι αρχαίοι Έλληνες πίστευαν πως οι θεοί χάρισαν το μέλι στους ανθρώπους ως δώρο. Επιπλέον, σύμφωνα με τη μυθολογία, ο Αρισταίος, γιος της Κυρήνης και του Απόλλωνα, έτρωγε μέλι και απέκτησε αθανασία. Επίσης, εκείνος ξεκίνησε πρώτος τη μελισσοκομία. Σήμερα, όλο και περισσότεροι άνθρωποι επιλέγουν το μέλι αντί της ζάχαρης. Συνεπώς, αξίζει να εξετάσουμε τι σημαίνει «γλυκαιμικός δείκτης» και ποιες ελληνικές ποικιλίες συμβάλλουν στη σταθερότερη ρύθμιση του σακχάρου στο αίμα.

Τι είναι το μέλι;

Οι μέλισσες συλλέγουν το νέκταρ από τα άνθη χρησιμοποιώντας τη γλώσσα τους. Έπειτα, το αποθηκεύουν στο σώμα τους και το μεταφέρουν στην κυψέλη. Εκεί, άλλες εργάτριες προσθέτουν ένζυμα και το εμπλουτίζουν. Παράλληλα, μειώνουν την υγρασία με συνεχές χτύπημα των φτερών τους. Όταν η υγρασία φτάνει το 20%, το νέκταρ μετατρέπεται σε μέλι. Άρα, η διαδικασία ολοκληρώνεται φυσικά, χωρίς την παρέμβαση του ανθρώπου.

Ποιες είναι οι βασικές κατηγορίες μελιού στην Ελλάδα;

Οι μελισσοκόμοι στην Ελλάδα διακρίνουν δύο βασικές κατηγορίες μελιού. Αρχικά, το ανθόμελο προκύπτει από το νέκταρ των λουλουδιών. Η γεύση και το άρωμά του αλλάζουν ανάλογα με τα φυτά της περιοχής. Συνήθως, διαθέτει ανοιχτό χρώμα, έντονη γλυκύτητα και ευχάριστο άρωμα.

Από την άλλη, το μέλι μελιτώματος προέρχεται από εκκρίσεις δέντρων, όπως τα πεύκα ή οι βελανιδιές. Έχει πιο σκούρο χρώμα, ήπια γεύση και παχύτερη υφή. Για αυτό και αρκετοί το προτιμούν για τη διακριτική του γλυκύτητα.

Γιατί αξίζει να καταναλώνουμε μέλι;

Το μέλι προσφέρει σημαντικά οφέλη για τον οργανισμό. Συγκεκριμένα, περιέχει φυσικά ένζυμα, βιταμίνες και μέταλλα. Επιπλέον, ενισχύει την άμυνα του οργανισμού χάρη στις αντιοξειδωτικές του ιδιότητες. Ακόμα, λειτουργεί ως εξαιρετική εναλλακτική της ζάχαρης, αφού δεν προκαλεί απότομες αυξήσεις στο σάκχαρο. Τέλος, διατηρείται για μεγάλα χρονικά διαστήματα χωρίς να αλλοιώνεται.

Τι είναι ο Γλυκαιμικός Δείκτης (Γ.Δ.);

Ο γλυκαιμικός δείκτης μετρά την ταχύτητα με την οποία ένα τρόφιμο αυξάνει τη γλυκόζη στο αίμα. Όταν η τιμή του δείκτη είναι πάνω από 70, το σάκχαρο αυξάνεται απότομα. Αντίθετα, όταν η τιμή βρίσκεται κάτω από 55, η αύξηση είναι σταδιακή. Έτσι, όσοι πάσχουν από διαβήτη ή ακολουθούν ισορροπημένη διατροφή χρειάζεται να παρακολουθούν τον Γ.Δ. των τροφών που καταναλώνουν.

Ανάλογα με την ποικιλία του, το μέλι εμφανίζει τιμές μεταξύ 45 και 64. Συνεπώς, δεν έχουν όλα τα μέλια την ίδια επίδραση στον οργανισμό.

Ποιοι παράγοντες επηρεάζουν τον Γ.Δ. του μελιού;

Ο γλυκαιμικός δείκτης του μελιού δεν παραμένει σταθερός. Αντίθετα, επηρεάζεται από πολλούς παράγοντες. Πρώτον, ο τύπος του φυτού από το οποίο οι μέλισσες συλλέγουν το νέκταρ παίζει καθοριστικό ρόλο. Δεύτερον, η αναλογία φρουκτόζης προς γλυκόζη επηρεάζει την απορρόφηση. Όταν το μέλι περιέχει περισσότερη φρουκτόζη, ο δείκτης παραμένει χαμηλότερος. Επίσης, οι καιρικές συνθήκες και η γεωγραφική προέλευση επηρεάζουν τη σύνθεση του προϊόντος. Τέλος, ο τρόπος με τον οποίο καταναλώνεις το μέλι (π.χ. μαζί με ψωμί ή γιαούρτι) αλλάζει την τελική επίδραση στον οργανισμό.

Ποιες ποικιλίες ελληνικού μελιού έχουν χαμηλό Γ.Δ.;

Μέλι βελανιδιάς:
Πολλοί το προτιμούν για την πλούσια γεύση και τα έντονα αρώματά του. Παράλληλα, παρουσιάζει τον χαμηλότερο γλυκαιμικό δείκτη, περίπου στο 30.

Μέλι ακακίας:
Διαθέτει ήπια γεύση και διάφανο χρώμα. Συνήθως, η τιμή του δείκτη κυμαίνεται από 32 έως 35.

Μέλι πεύκου:
Παράγεται κυρίως στην Εύβοια, τη Χαλκιδική και τα Δωδεκάνησα. Περιέχει λίγα σάκχαρα, γι’ αυτό ο δείκτης του κυμαίνεται από 35 έως 48.

Μέλι ελάτης:
Οι μελισσοκόμοι το συλλέγουν από το έλατο της Κεφαλονιάς. Επειδή περιέχει ιχνοστοιχεία και λίγη γλυκόζη, ο Γ.Δ. κυμαίνεται από 30 έως 50.

Μέλι καστανιάς:
Χαρακτηρίζεται από πικρή επίγευση και πλούσιο άρωμα. Συνήθως παρουσιάζει τιμές μεταξύ 49 και 55.

Ανθόμελο:
Έχει ανοιχτό χρώμα και γλυκιά γεύση. Παρόλο που δεν θεωρείται χαμηλού δείκτη, παραμένει πιο ήπιο από τη ζάχαρη, με Γ.Δ. περίπου 55–60.

Θυμαρίσιο μέλι:
Παράγεται σε πολλές νησιωτικές και ηπειρωτικές περιοχές. Αν και διαθέτει υψηλότερο δείκτη, παραμένει δημοφιλές για τις θεραπευτικές του ιδιότητες.

Συμπέρασμα

Το ελληνικό μέλι συνδυάζει γεύση, ποιότητα και διατροφική αξία. Αν θέλεις να απολαύσεις ένα φυσικό γλυκαντικό χωρίς να αυξήσεις απότομα το σάκχαρό σου, μπορείς να επιλέξεις ποικιλίες όπως το μέλι βελανιδιάς ή ακακίας. Ωστόσο, πρέπει πάντα να καταναλώνεις το μέλι με μέτρο και να συμβουλεύεσαι διατροφολόγο όταν αντιμετωπίζεις προβλήματα υγείας.